Dankzij Nickel For Goodbye, de nieuwe Top 40-hit van Racoon, kunnen we een element toevoegen aan het rijtje scheikundige elementen dat voorkomt in de titel van een Top 40-hit. Nikkel is het 8e element uit het periodiek systeem dat zijn opwachting maakt in de hitlijst.
De twee elementen die het meest tot de verbeelding spreken zijn zilver en goud. We zagen 10 keer een hit met het woord 'silver' (of een afleiding daarvan) in de Top 40. Zeven daarvan komen opvallend genoeg uit de jaren 70. Het populairst is echter het edelmetaal goud. 'Gold' of 'Golden' komt voor in 30 titels, naast één keer het woord 'Goud'.
Omdat het saai zou zijn als meer van de helft van dit overzicht over (letterlijke) golden oldies zou gaan, hebben we per scheikundig element alleen de grootste hit gepakt. Deze acht hits hebben we op een rij gezet.
1. David Guetta feat. Sia - Titanium
Titanium (atoomnummer 22) is een sterk en licht metaal dat onder meer wordt gebruikt in sieraden. Het metaal is zo sterk dat het een kogel kan tegenhouden. Deze eigenschap bezingt de Australische zangeres Sia in de nummer 2-hit Titanium, die ze samen maakte met David Guetta. Ze gebruikt titanium als een metafoor voor zichzelf. "You shoot me down / But I won't fall / I am titanium" Hiermee verweert Sia zich tegen alle kritiek die als kogels op haar afkomt. Je kunt wel op haar schieten, maar ze zal niet vallen. Ze is titanium.
2. Suzan & Freek - Goud
Er hebben 30 hits met 'Gold' of 'Golden' in de Top 40 gestaan, maar de grootste goud-hit is de enige Nederlandstalige hit met 'Goud' in de titel. Dat is Goud van Suzan & Freek. Goud (atoomnummer 79) is een waardevol edelmetaal dat vanwege zijn glans en zeldzaamheid symbool staat voor rijkdom. Vanwege gouden medailles, die worden uitgereikt aan winnaars, wordt goud ook geassocieerd met succes. In de songtekst van Goud, die gaat over een koppel dat uit elkaar gegaan is, is de glans er duidelijk vanaf. "Maar we waren toch goud / Zeg me, wat als ik jou nooit vergeten kan" Aangezien ze ooit 'goud' zijn geweest, zou het best nog eens kunnen goedkomen tussen die twee.
3. Drafi Deutscher - Marmor, Stein Und Eisen Brich
In ons Top 40-archief komen we drie hits met het woord "Iron" in de titel: Iron Horse van Christie, Iron Lion Zion van Bob Marley en Iron Sky van Paolo Nutini. De grootste ijzer-hit is echter de oudste en de enige Duitstalige hit met een scheikundig element in de titel: Marmor, Stein Und Eisen Bricht van Drafi Deutscher. IJzer (atoomnummer 26) heeft net als marmer en steen de eigenschap dat het sterk is, maar het is zeker niet onbreekbaar. Drafi zet deze drie materialen daarom af tegen de liefde tussen hem en zijn partner. Die is namelijk wel onbreekbaar. Of zoals Drafi het in zijn eigen woorden zing: "Marmor, Stein und Eisen bricht / Aber unsere Liebe nicht".
4. Michael Nesmith & The First National Band - Silver Moon
Zilver (atoomnummer 47) is net als goud een kostbaar metaal dat veel mensen tot de verbeelding spreekt. Het is dan ook niet vreemd dat er al tien keer een titel met 'Silver' of een afleiding daarvan in de Top 40 heeft gestaan. Net als goud staat zilver bekend om zijn glans en het woord wordt ook vaak gebruikt om een kleur mee aan te duiden. Daar lijkt ook sprake van bij de top 10-hit Silver Moon van Michael Nesmith & The First National Band uit 1971. In dat nummer mijmert de zanger over zijn verleden, terwijl hij in het eenzame licht van de zilveren maan staat: "Standing in the lonely light of the silver moon / Looking over maps of memories for the road". Het beeld van een 'zilveren maan' wordt trouwens al eeuwenlang gebruikt. Zelfs William Shakespeare liet aan het einde van de 16e eeuw al eens een 'silver moon' voorbijkomen in zijn toneelstuk Love's Labour's Lost.
5. Jean Michel Jarre - Oxygene
De bovenstaande hits hebben allemaal een metaal in de titel, maar in het periodiek staan ook niet-metaal. De bekendste is waarschijnlijk zuurstof (atoomnummer 8). Zuurstofgas is essentieel voor al het leven op aarde en zit in de lucht die je op dit moment in- en uitademt. De Franse synthesizerpionier Jean-Michel Jarre vernoemde zijn doorbraakalbum naar dit gas. Oxygène is namelijk het Franse woord voor zuurstof. Alle tracks op dit album hebben de naam Oxygène. Om het onderscheid te maken is de hit Oxygène daarom ook wel bekend als Oxygène IV. Het is trouwens niet de enige zuurstof-hit die in de Top 40 heeft gestaan. Begin 1978, een halfjaar na Oxygène, scoorde The Sweet een hit met Love Is Like Oxygen.
6. Nirvana - Lithium
Lithium (atoomnummer 3) is het lichtste metaal uit het periodiek systeem. Het is vooral bekend dankzij de lithiumbatterijen. Lithium wordt echter ook ingezet in de psychiatrie. Het wordt gebruikt als medicatie voor mensen met een bipolaire stoornis en onderdrukt hun stemmingswisselingen. Het is niet bekend of Nirvana-zanger Kurt Cobain ooit lithium heeft gebruikt, maar hij leed wel aan depressies. De songtekst van de hit Lithium weerspiegelt de wisselende gedachten die iemand met een bipolaire stoornis of manische depressie kan ervaren.
7. Mistral - Neon City
Neon (atoomnummer 10) is het enige edelgas in dit rijtje. Bij ontlading krijgt het gas een oranje-rode kleur waardoor het een populair gas is geworden in de reclameverlichting. Woorden als 'neonbuis', 'neonkleur', 'neonreclame' en 'neonlamp' zijn allemaal afgeleid van dit gebruik van neon. Het gas wordt dan ook vaak geassocieerd met het nachtleven in de grote stad en dat is precies wat er gebeurt in de songtekst van Neon City. Dat was het laatste hitje van de Nederlandse avant-gardistische synthpopgroep Mistral: "24 hours a day we feel / The heartbeat of Neon City".
8. Racoon - Nickel For Goodbye
We besluiten dit artikel met nikkel (atoomnummer 28). Dit metaal wordt dankzij zijn slijtvastheid en zilverachtige kleur veel gebruikt in de productie van muntgeld. Onze oude dubbeltjes, kwartjes, guldens en rijksdaalders bestonden zelfs voor 100% uit nikkel. In de Verenigde Staten werd een muntje van 5 cent naar het metaal vernoemd. En dat terwijl een 'nickel' slechts voor 25% uit nikkel bestaat. Nickel For Goodbye van Racoon slaat op zo'n muntje van 5 cent. Als ik een 'nickel' had gekregen voor elke stommiteit die ik heb begaan, dan was ik nu rijk geweest, is de strekking van het nummer. "They don't give a nickel for 'I'm sorry' and no nickel for who's right / No nickel for the things I've done wrong in my life / No nickel for friendship and two shits about a fight / No nickel for 'hello', only a nickel for 'goodbye'."
(Foto: Science History Institute / Wikimedia Commons / Periodic Table Elements Cupcakes / CC BY-SA 3.0)
