Het is bijna zover. Op 2 januari 2025 bestaat de Top 40 60 jaar. In aanloop naar die magische datum gaan we een rondje maken langs de grootste hits uit de enige echte die niet in het Engels of Nederlands (de meest voorkomende talen in Top 40-hits) - ook niet deels - werden uitgevoerd. Tot aan het eind van dit jaar zie je de grootste anderstalige hits uit 6 decennia Nederlandse Top 40 langskomen. Deze week de top 10 van het tweede Top 40 decennium 1975 t/m 1984.
1. QUIEREME MUCHO – Julio Iglesias (#1, 16 weken, 504 pt)
Vijf jaar na zijn Nederlandse nummer 1-hit Un Canto A Galicia was Julio Iglesias inmiddels verhuisd naar Miami in de VS en tekende hij een platendeal met CBS en zette zijn zinnen op het veroveren van de Engelstalige markten. Het eerste album bij CBS was A Mis 33 Años, waarop hij naast het Spaans ook zingt in het Italiaans en Portugees. Van deze langspeelplaat werd Por Un Poco De Tu Amor in april 1979 alsnog een hit en bereikte nummer 20 in de Top 40. In de zomer van 1979 had Julio weer eens een nummer 1-hit met een zomerse versie van een hele oude classic. Quiereme Mucho komt oorspronkelijk uit 1911 en werd gecomponeerd door de Cubaanse componist Gonzalo Roig, geïnspireerd door diens vrouw. Tenor Mariano Melendez was de eerste die het uitvoerde. In 1923 was de Italiaanse tenor Tito Schipa de eerste die het op de plaat zette. Het succes van het Spaanse lied leidde tot een vertaling in de VS, waar tekstschrijvers Albert Gamse en Jack Sherr er Yours van maakten. De Engelstalige versie werd populair door de opnamen door het Jimmy Dorsey Orchestra in 1941 en in de jaren 50 door Vera Lynn en Lale Andersen (als Du Bist Mein Erster Gedanke). Eind 1963 kwam het lied voor het eerst in een Nederlandse hitlijst. Gert Timmerman kwam tot nummer 2 in de voorlopers van de Top 40 met Nimm Deine Weisse Gitarre.
Womanizer Julio was mede dankzij een Veronica zomerspecial weer helemaal terug in ons land en Quiereme Mucho stond 5 weken nummer 1 in de Nederlandse Top 40. Ook het album Emociones, waarop de hit te vinden is, werd nummer 1. Zijn doorbraak in de UK en USA was een kwestie van tijd.
2. MON AMOUR – BZN (#1, 14 weken, 408 pt)
Mon Amour kun je gerust het secunda vita van BZN noemen. Als er iemand uit de band trouwde zong Jan Keizer, die toen nog de drummer was, weleens een Frans liedje op hun bruiloft. Mon Amour ontstond zo spontaan tijdens een repetitie, maar omdat het (nog) niet bij hun repertoire paste werd het niet opgenomen. Totdat een demoversie (met de 14-jarige Marietje -Maribelle- Kwakman als zangeres) alsnog bij de platenmaatschappij terecht kwam, die adviseerde het op te nemen. BZN had nu een nieuwe zangeres voor Mon Amour, de 17-jarige Anny Schilder. De studio-opname werd de eerste BZN-song waarin de Volendammers niet alles zelf inspeelden. Sessiegitarist Hans Hollestee (Ekseption) was er op te horen en ook zijn broer Jan speelde mee op basgitaar. Gerard Stellaard produceerde de single. Rob Out pikte de song op in cafés tijdens een bezoekje aan Volendam. Hij nam het mee naar Hilversum en een week later werd de single Alarmschijf. De rest is geschiedenis. Mon Amour werd de grootste van 55 Top 40-hits van BZN met vijf weken op nummer 1.
BZN is de enige groep/act in de Top 40 geschiedenis die in minimaal vijf talen hits hebben gescoord. De periode met Anny als zangeres (1976-1983) scoorde de band de grootste hits. Alleen Oh Me Oh My in 1979 haalde de top 10 niet. Anny begon haar hitreeks met BZN in het Frans en sloot daar ook mee af. In september 1983 kwam Le Légionnaire de Top 40 binnen en piekte tot nummer 6. Mon Amour à moi horen we haar in haar laatste BZN-hit zingen.
3. HEY MAL YO! – Johnny & Orquesta Rodrigues (#1, 12 weken, 392 pt)
Op donderdagmiddag 3 april 1975 presenteerde Ferry Maat op Hilversum 3 voor de TROS de Nederlandse Top 40, met daarin voor het eerst een Portugees liedje op nummer 1. De geschiedenis van deze nummer 1-hit gaat terug naar de jaren 30 en tot een groep zeewierrapers van het Volkshuis van Apulia. De song heet oorspronkelijk O Malhão, werd in 1950 voor het eerst opgenomen en kwam terecht op de verzameling Musical Traditions Of Portugal. Malhão is een dans van de kuststreek in noord Portugal.
Johnny Rodrigues kwam oorspronkelijk van de Kaapverdische Eilanden. Om aan de dienstplicht te ontsnappen, vluchtte hij met zijn familie naar de Verenigde Staten. Op een vakantie in Nederland werd hij ontdekt door Peter Tetteroo (Tee Set), die met hem de single Hey Mal Yo opnam. Het nummer, gebaseerd op bovengenoemde traditional en Portugese dans O Malhão, kwam in het voorjaar van 1975 de Top 40 binnen. Johnny’s optreden bij Toppop maakte grote indruk en Hey Mal Yo steeg vier weken later naar de eerste plaats. Dezelfde maand vertolkte de legendarische Portugese fadozangeres Amália Rodrigues een liveversie van Malhão Malhão (Hey Mal Yo) in het Amsterdamse Concertgebouw. Johnny neemt in 1977 Amalia’s song Uma Casa Portuguesa ook nog eens op, wat zijn derde en laatste Top 40-hit werd, maar deze reikte niet verder dan nummer 31.
De Portugese zanger en songwriter Roberto Leal, die op jonge leeftijd naar Brazilië was verhuisd, had in 1973 een album opgenomen (Arrebita) met Portugese traditionals, waaronder ook zijn eigen bewerking van O Malhão. Leo Blokhuis vertelde in een uitzending van Top 2000 a go go in 2019 dat Willem Van Kooten (Joost Den Draaijer) het nummer in Brazilië vond en het bij thuiskomst uitbracht onder een andere naam. Johnny Rodrigues overleed in 2001 in Kaapverdië, in hetzelfde jaar waarin Linda De Suza haar versie van Hey Mal Yo opnam. De oorspronkelijke zanger op Hey Mal Yo, Roberto Leal, overleed in 2019.
4. A FAR L'AMORE COMINCIA TU – Raffaella Carrà (#3, 14 weken, 355 punten)
De veelzijdige Italiaanse Raffaella Carrà (echte naam Pelloni) brak internationaal door met een rol in de film Von Ryan Express uit 1965, met Frank Sinatra in de hoofdrol. Haar naam had ze inmiddels gewijzigd, genoemd naar de schilder Carlo Carrà. Begin jaren 70 was ze een populaire tv-presentatrice van verschillende programma’s in Italië. Ze was de eerste vrouw die haar navel liet zien op de Italiaanse televisie toen ze Tuca Tuca zong in het programma Canzonissima in 1971, een nummer dat een dansrage ontketende, en ze bracht daarna een serie albums uit bij RCA. In 1974 deed ze een disco-uitstapje en scoorde ze o.a. met Felicità Tà Tà een grote hit in eigen land. Haar album Forte Forte Forte uit 1976 werd haar grootste internationale succes. De titelsong haalde met A Far L'Amore Comincia Tu (de liefde bedrijven) als een dubbele A-kant echter de Italiaanse top 10 net niet. De tekst van Daniele Pace verhaalde over een vrouw die alle vrouwen oproept om het initiatief te nemen op het gebied van seks. Raffaella Carrà werd door de song een erotisch icoon voor veel Italiaanse mannen.
Het duurde eventjes voordat A Far L’Amore buiten Italië aansloeg, maar via Spanje en Duitsland (de Europarade) werd de discosong een grote hit in ons land, zo niet een van de grootste hits in Europa. Haar optreden bij Toppop maakte in het Euro-discojaar 1977 wel wat los en in december stond A Far L’Amore drie weken op nummer 3, met een verblijf van 14 weken in de Nederlandse Top 40. Ook in de UK werd het een top 10-hit, maar dan wel in het Engels. Do It Do It Again kwam in het voorjaar van 1978 tot nummer 9 aldaar. Raffaella combineerde platenopnamen met haar tv-werk. In de jaren 90 verhuisde ze naar een Duits label en had ze haar populaire Spaanse entertainmentprogramma (Hola Raffaella). Van 2013 tot 2016 was ze jurylid in The Voice of Italy. Haar laatste album, Ogni Volta Che È Natale, was een kerstplaat en verscheen in 2018. Raffaella stierf op 5 juli 2021 in Rome aan longkanker op 78-jarige leeftijd. In 2024 zetten de Duitse dj’s Jaxomy en Agatino Romero de Italiaanse diva weer in het zonnetje, dankzij een remix van de Italiaanstalige track Pedro uit 1980 van de zangeres, wat Raffaella postuum weer in de top 10 bracht.
5. SANTA MARIA – Roland Kaiser (#1, 11 weken, 354 pt)
Roland (Kaiser) Keiler werkte bij een autobedrijf en op een postkantoor in Berlijn, waar hij als zanger werd ontdekt door de Duitse muziekproducent Gerd Kämpfe. In 1974 bracht hij zijn eerste single uit Was Ist Wohl Aus Ihr Geworden. Zijn eerste hit in Duitsland had hij twee jaar later met Frei, Das Heißt Allein. In 1980 deed hij mee aan de West-Duitse voorronde voor het Eurovisiesongfestival. Ofschoon hij niet won was dit wel zijn doorbraakjaar. De Italiaanse broers Guido en Maurizio de Angelis hadden als Oliver Onions (bekend van hun top 10-hit Sandokan) in de zomer van 1980 een grote Europese hit met Santa Maria, wat zowel in Duitsland als in Oostenrijk een nummer 1-hit werd. In ons land haalde de single de Tipparade niet eens. In die tijd was het gebruikelijk om internationale hits naar het Duits te vertalen. Roland Kaiser had oorspronkelijk een tekst geschreven over Columbus en de ontdekking van Amerika, maar zijn platenmaatschappij wees het af. Omdat de originele Santa Maria-versie niet romantisch en emotioneel genoeg was, gingen Kaiser en Norbert Hammerschmidt met een nieuwe tekst aan de slag. Volgens een interview met Kaiser hadden ze tijdens het schrijven een fles rode wijn leeggedronken en kwamen uit op een flink aantal romantische clichés (Brannte die Sehnsucht, Den Schritt zu wagen, Vom Mädchen bis zur Frau). De platenmaatschappij vond het briljant en wilde het meteen opnemen.
Duitsland was in 1980 helemaal in de ban van Santa Maria. Oliver Onions stond vanaf september zes weken op nummer 1 in de Duitse Musikmarkt Top 75 en werd uiteindelijk verslagen door de versie van Roland Kaiser. In ons land deed de originele versie van Oliver Onions weliswaar niets, maar Roland Kaiser wist - ook mede dankzij de jaarlijke Schlagerparade - wel door te breken en versloeg in de adventtijd zelfs ABBA met Super Trouper van de eerste plaats. Daarna hebben we hem nooit meer in de Nederlandse Top 40 gezien, maar in Duitsland is Roland toch wel een Kaiser. De ZDF toonde in februari jl. zijn 50-jarig podiumjubileum.
6. EIN BIßCHEN FRIEDEN – Nicole (#1, 10 weken, 332 pt)
In 1982 waren de Koude Oorlog en de vredes- en anti-kernenergiebewegingen op hun hoogtepunt. Een 17-jarig meisje uit Saarbrücken speelde op haar witte gitaar op het Eurovisiepodium op 24 april 1982 in Harrogate haar lied over vrede en veroverde de harten van veel Europese jury’s. Nicole schreef Eurovisiegeschiedenis door als eerste zangeres de competitie voor Duitsland te winnen. Bij de prijsuitreiking zong ze haar lied in het Nederlands, Engels en Frans en het publiek bedankte haar met een daverend applaus. Het liedje van haar ontdekker Ralph Siegel werd een grote Europese hit en werd zelfs een nummer 1-hit in Engeland (A Little Piece).
Na haar verpletterende Eurovisie-overwinning werd Ein Bißchen Frieden meteen gekozen tot Alarmschijf en kwam de week erna binnen op nummer 8 in de Top 40. Geen single in de jaren 80 die zo snel omhoog schoot in de verkoopcijfers als Ein Bißchen Frieden, ook mede dankzij Nicole’s Nederlandstalige versie Een Beetje Vrede (beide versies werden bij elkaar opgeteld). Ein Bißchen Frieden/Een Beetje Vrede was de enige single die in de jaren 80 in de top 10 van de Top 40 binnenkwam (de re-issue en re-entry van Happy Xmas - War Is Over niet meegerekend). Het was de eerste van slechts drie hitsingles in de jaren 80 die binnen twee weken op nummer 1 stond in de Nederlandse Top 40.
Nicole woont nog steeds in haar thuisland, met haar man en manager Winfrid Seibert. Haar Eurovisieclassic werd in 2020 op bijzondere wijze uitgevoerd door oud Eurovisie Songfestivaldeelnemers Ilse De Lange (2e in 2014) en Michael Schulte (4e in 2018) tijdens Eurovision: Europe Shine a Light, de vervanging van het Eurovisiesongfestival 2020 (vanwege de coronapandemie).
7. AMOUREUX SOLITAIRES - DIS MOI QUE TU M'AIMES – Lio (#3, 12 weken, 321 pt)
Lio werd geboren als Vanda Maria Ribeiro Furtado Tavares de Vasconcelos in Portugal en verhuisde in 1968 op 6-jarige leeftijd, na de scheiding van haar ouders, naar Brussel. Toen ze tiener was besloot Vanda dat ze zangeres wilde worden en nam de naam Lio aan, genoemd naar een personage uit de Barbarella-stripboeken van Jean-Claude Forest. Aangemoedigd door tekstschrijver en artiest Jacques Duvall, een vriend van de familie, begon ze samen te werken met songwriter Jay Alanski. Hieruit ontstond haar eerste single, de syntpoptune Le Banana Split, waar niet alleen Jacques Duvall aan meewerkte, maar ook Marc Moulin en Dan Lacksman. Dit tweetal kwam uit de elektropop-formatie Telex, dat in 1980 voor België meedeed aan het Eurovisie Songfestival met het Franstalige Eurovision.
Amoureux Solitaires was oorspronkelijk een cover van de Franse punkband Stinky Toys met Elli Meideiros als zangeres. De band was inmiddels uit elkaar en Elli Meideiros (die in 1987 zelf nog een Top 40-hit had met A Bailar Calypso) vormde met gitarist Denis Quilliard het elektropopduo Elli et Jacno. Zo werd hun punkliedje Lonely Lovers getransformeerd tot Amoureux Solitaires - Dis Moi Que Tu M'Aimes. Er verscheen van Lio in 1980 een titelloze debuut-LP die de Franse charts begon te beklimmen. Amoureux Solitaires werd in oktober 1980 haar tweede nummer 1-hit in Frankrijk en leidde tot stijgende interesse op de Nederlandse muziekmarkt. Amoureux Solitaires - Dis Moi Que Tu M'Aimes kwam begin januari de Nederlandse Top 40 binnen en steeg in haar achtste week naar de derde plaats. In Toppop verscheen de zangeres in een babydoll.
Na dit muzikale amoureuze avontuur hielpen de Sparks-broers Ron en Russell Mael haar liedjes te voorzien van Engelstalige teksten voor het album Suite Sixtine. Verderop in de jaren 80 maakte Lio op 23-jarige leeftijd haar speelfilmdebuut als titelpersonage in de romantische komedie Elsa, Elsa. In 1986 produceerde John Cale, niet de eerste de beste, enkele tracks voor haar derde album Pop Model. Ze bleef regelmatig werken als actrice en maakte ook regelmatig platen. Maar haar guilty pleasure uit 1980 staat toch maar mooi bij de grootste anderstalige hits van het tweede Top 40-decennium.
8. SAJANG É – Massada (#1, 11 weken, 320 pt)
In 1979 zat Massada in een muzikale rollercoaster. De band maakte grote indruk op Pinkpop en scoorde met het sfeervolle Arumbai/Air Mata Tumpa bijna een nummer 1-hit. Het album Pukul Tifa, waar hun Molukse identiteit sterk naar voren komt, werd een groot verkoopsucces. Massada trad in die tijd gemiddeld vijf keer per week op en ze tourden ook door Duitsland. Gitarist Chris Latul verliet de band op het hoogtepunt van het succes en ook andere bandleden werden na meningsverschillen met Johnny Manuhutu vervangen. Rudy de Queljoe werd de gitarist, hij speelde eerder bij Brainbox en - net als nieuw bandlid Turu Leerdam - ook bij Vitesse.
In april 1980 haalde Massada de felbegeerde nummer 1-positie in de Nederlandse Top 40 met Sajang É. Johnny Manuhutu schreef de song samen met gitarist Rudy de Queljoe, bestemd voor de documentaire van Gast Aan Tafel over kinderen in de derde wereld, uitgezonden door Veronica. Sajang É, over de roep om Molukse onafhankelijkheid, werd vocaal ondersteund door een vrouwen- en kinderkoor. De opbrengst ging grotendeels naar Novib en zo werd Sajang É na The Elephant Song van Kamahl en Chiquitita van ABBA de eerste charity nummer 1-hit van Nederlands bodem.
Na Sajang É sloeg Massada muzikaal een nieuwe weg in, waarbij het geluid meer richting funk ging. Na zes Top 40-hits bleven hun laatste drie singles steken in de Tipparade. Ex-gitarist Chris Latul wist als mede-componist nog een nummer 1-hit te scoren in 1994 met een (WK)voetbalsingle, de Cruijff-parodie As Dick Me Hullep Nodig Heb, van Johan & Groothandel.
9. 99 LUFTBALLONS – Nena (#1, 10 weken, 315 pt)
De Neue Deutsche Welle had na Spider Murphy Gang, Rheingold en Trio een nieuwe hitleverancier. Carlo Karges, de gitarist van de band Nena, genoemd naar blikvangster Gabriele Kerner, had met 99 Luftballons een metafoor voor de Koude Oorlog die de lucht in werd geblazen. De song ging in 1983 meerdere talen de wereld over en stond een jaar later bijna nummer 1 in de States. De videoclip werd geregisseerd door televisie-professor Bert van de Veer, die in die jaren voor Toppop werkte.
Met 99 Luftballons op 1 en Major Tom (van Peter Schilling) op 2 hebben we op 16 april 1983 voor één keer in de geschiedenis van de Nederlandse Top 40 twee Duitstalige hits bovenaan de lijst gehad. Wunderbar.
In 2002 vierde Nena de 20e verjaardag van haar doorbraak met een album Nena feat. Nena, met nieuwe versies van haar hits. Op dit album is ook een nieuwe versie te vinden van haar tot dan toe laatste top 10-hit Irgendwie, Irgendwo, Irgendwann. Met Anyplace Anywhere Anytime stond Nena, nu samen met generatiegenoot Kim Wilde, ruim 20 jaar na 99 Luftballons weer eens bovenaan.
10. ANAK – Freddie Aguilar (#2, 12 weken, 314 pt)
Freddie Aguilar verliet op 18-jarige leeftijd het ouderlijk huis, zonder zijn diploma te hebben behaald. Zijn vader, die wilde dat hij advocaat zou worden, was teleurgesteld. Freddie reisde naar verre oorden met zijn gitaar bij zich en begon regelmatig te gokken. Vijf jaar later realiseerde en betreurde Freddie zijn fouten en componeerde Anak, een lied van berouw en excuses aan zijn ouders. Hij ging terug naar huis en vroeg zijn ouders om vergiffenis, die hem met open armen verwelkomden. Nadat zijn vader de tekst van Anak (kind) had gelezen, kwamen de twee dichter bij elkaar. De thuiskomst bleek op tijd; zijn vader stierf niet lang daarna.
Anak werd een internationale hit na de finale van het Metropop Songfestival in Manilla, in 1978. Twee jaar na release werd het een hit in ons land. Frits Spits bombardeerde de single in de eerste week van augustus 1980 tot Steunplaat in de Avondspits, waarna de vraag naar de single toenam. Anak kwam uiteindelijk een weekje op nummer 2 terecht, achter het minstens zo melancholische One Day I'll Fly Away van Randy Crawford. De origineel in Tagalog gezongen hitsingle bevatte ook een Engelstalige versie. In werkelijkheid zijn er maar liefst 26 versies opgenomen.
Anderstalige nummer 1-hits in het tweede Top 40 decennium die niet in deze top 10 zijn beland:
- This Melody - Julien Clerc (#1, 10 weken, 273 pt)
- Dansez Maintenant – Dave (#1, 9 weken, 272 pt)
- Codo...Düse Im Sauseschritt - DÖF - Tauchen-Prokopetz (#1, 8 weken, 235 pt)
