De Griekse componist Miki Theodorakis is donderdag op 96-jarige leeftijd in Athene overleden. Hij componeerde La Danse De Zorba. Dat was de grootste hit van 1965 en tot 2012 zelfs de allergrootste hit uit de Top 40-geschiedenis.
Mikis Theodorakis werd op 25 juli 1925 op het Griekse eiland Chios geboren. Als kind leerde hij zichzelf al om liedjes te schrijven en in 1943 begon hij aan een studie aan het conservatorium van Athene. Rond diezelfde tijd begon hij ook met het componeren van kamermuziek. In de tweede helft van de jaren 50 volgde hij nog een studie muziekanalyse in Parijs. In die periode begon hij met werk waar we Mikis Theodorakis in het Westen het best van kennen: het componeren van filmmuziek. Voor die tijd had hij echter ook al verschillende symfonieën en balletten geschreven.
Het bekendste werk van Mikis Theodorakis was de soundtrack van de Oscarwinnende film Zorba De Griek. Deze film ging in mei 1965 in Utrecht in première en gauw daarna werd de muziek uit de slotscène, waarin Alexis Zorba (Anthony Quinn) zijn vriend Basil (Alan Bates) opvrolijkt door hem de sirtaki te leren een grote hit. De sirtaki werd door deze film zelfs zo populair dat in verschillende zalen na de filmvoorstelling aansluitend de mogelijkheid werd geboden om zelf de dans te leren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Zorba's Dans in 1965 een monsterhit werd.
Van het instrumentale lied waren destijds drie uitvoeringen op de markt. Naast de originele versie van Mikis Theodorakis zelf, werden de verkoopcijfers van de singles van Duo Acropolis en Trio Hellenique allemaal opgeteld en kreeg La Danse De Zorba een gezamenlijke notering in de Top 40. Hoewel het nummer nooit hoger kwam dan de vijfde plaats, stond het 37 weken genoteerd in de lijst. Daarna keerde de compositie van Miks Theodorakis nog drie keer terug in de Top 40. In 1974 kwam de versie van Trio Hellenique opnieuw in de lijst naar aanleiding van de top 1000 van grootste hits, die ter gelegenheid van de 500e Top 40-uitzending was samengesteld. In de jaren 90 kwamen nog twee houseversies in de lijst terecht, die van Atenna (1993) en die van LCD (1998).
Mikis Theodorakis heeft niet rustig van zijn succes kunnen genieten. De componist was politiek actief en na de Griekse verkiezen van 1964 in het parlement gekomen voor de linkse partij EDA. Na een staatsgreep in 1967 werd die partij verboden door het strenge kolonelsregime en ook naar de muziek van Mikis Theodorakis mocht niet meer geluisterd worden. Hij belandde uiteindelijk in een Grieks concentratiekamp, totdat hij in april 1970 onder internationale druk vrijgelaten werd. Nadien leefde hij in ballingschap in Parijs. Pas in 1974, na de val van het kolonelsregime, kon hij weer terugkeren naar zijn vaderland. Nadien heeft hij nog vele symfonieën, cantates, opera's en filmmuziek geschreven. Ook keerde hij in de jaren 80 namens de Communistische Partij weer terug in het Griekse parlement en was hij in 1991 en 1992 zelfs eventjes minister zonder portefeuille in het centrum-rechtse kabinet van premier Konstantinos Mitsotakis, de vader van de huidige premier.
De laatste jaren van zijn leven had Mikis Theodorakis hartproblemen. In 2019 kreeg hij op 93-jarige leeftijd een pacemaker. 2½ jaar later is hij alsnog overleden aan een hartstilstand. Toen het nieuws van zijn overlijden donderdagochtend bekend werd, werd in het Griekse parlement een halve minuut stilte gehouden. Daarna heeft premier Kyriakos Mitsotakis drie dagen van nationale rouw afgekondigd. "Griekenland rouwt vandaag om het verlies van Mikis Theodorakis", schrijft hij op Twitter. "Een iconische componist. Een strijder voor democratie en sociale rechtvaardigheid. We zijn diep bedroefd door zijn overlijden en worden alleen getroost door de wetenschap dat zijn nalatenschap zal voortleven en nog vele generaties lang levens over de hele wereld zal verrijken."
