Alles over binnenkomers op 1 in de Top 40

Europapa van Joost is de 36e Top 40-hit die op nummer 1 weet binnen te komen. Een binnenkomst op 1 blijft altijd bijzonder. Tijd dus om wat feiten over het selecte gezelschap van nummer 1-starters op een rijtje te zetten.

De eerste nieuwkomer op nummer 1
I Feel Fine van The Beatles is de boeken in gegaan als de eerste nieuwe binnenkomer op nummer 1. Maar erg bijzonder was dat niet, want dit gebeurde in de allereerste Top 40 op 2 januari 1965. Toen waren alle 40 hits nieuw in de lijst. Bijna een jaar later, op 25 december 1965, lukte het The Beatles nog een keer om op nummer 1 binnen te komen en dat was destijds wél een dingetje. The Fab Four verstootte zichzelf met We Can Work It Out / Day Tripper, want een week eerder stond Yesterday nog op de hoogste trede van het Top 40-erepodium. Zuiver gezien is We Can Work It Out / Day Tripper dus de eerste echte nieuwkomer op de eerste plek. De band uit Liverpool zou in 1968 overigens nog een keer op de belangrijkste plek van de lijst binnenkomen. Hey Jude verstootte op 14 september van dat jaar Dong-Dong-Di-Ki-Di-Gi-Dong van destijds nog Golden Earrings.

De eerste Nederlandse binnenkomer op nummer 1
Na Hey Jude was het lang wachten op de volgende hit die op de eerste plek zou debuteren. Op 12 april 1997 was Jan – toen nog Jantje – Smit de eerste Nederlandse act die dat voor elkaar kreeg met Ik Zing Dit Lied Voor Jou Alleen. Het nummer zou 7 weken op die eerste plek blijven staan en verleidde Ome Henk, alias Frans van der Plas, tot het uitbrengen van het satirische Ik Zing Dit Lied Voor Ome Henk, dat het minder deed dan het origineel, maar het toch nog tot de vijfde stek wist te schoppen. Terug naar Jan: die was met zijn 11 jaar de jongste artiest die op de eerste plek van de Top 40 wist binnen te komen. Alleen al in de eerste week verkocht de jonge zanger 200.000 exemplaren van de single over zijn overleden oma. Dat was bijna vijf keer meer dan De Regenboog van Frans Bauer en Marianne Weber, de hit die een week voor de binnenkomst van Ik Zing Dit Lied Voor Jou Alleen op 1 stond.

Nieuw op 1 door een bijzondere gebeurtenis
Op nummer 1 binnenkomen gebeurt soms niet zomaar. Gebeurtenissen met grote impact zijn soms de aanleiding. In hetzelfde jaar van Ik Zing Dit Lied Voor Jou Alleen was Something About The Way You Look Tonight / Candle In The Wind van Elton John op 27 september nieuw op de eerste plek van de Nederlandse Top 40. Het was een eerbetoon aan zijn dierbare vriendin, Diana Spencer, Princess of Wales. Zij was eerder dat jaar in augustus in Parijs op 36-jarige leeftijd om het leven gekomen bij een auto-ongeluk. De uitvaart werd rechtstreeks op televisie uitgezonden. Naar schatting keken er twee miljard mensen naar. Direct na de plechtigheid nam Elton in een studio onder leiding van producer George Martin de versie van Candle In The Wind op, die hij tijdens de dienst zong.

De single werd een wereldwijde nummer 1-hit en werd in veel landen de meest verkochte single aller tijden. Elton vertelde in zijn autobiografie Ik Elton: "Er werden bespottelijke statistiekjes bijgehouden. Op een gegeven moment werden er zes exemplaren per seconde verkocht." In Nederland werden 600.000 exemplaren van de single verkocht. Naar schatting is Candle In The Wind zelfs de op een na meest verkochte single ter wereld, na de kerstklassieker White Christmas van Bing Crosby.

Eveneens trieste aanleidingen voor binnenkomers op 1 zijn de dood van actrice en schrijfster Guusje Nederhorst (Dreamer van Dinand Woesthoff, nieuw op 1 op 21 februari 2003), het overlijden van André Hazes (Zij Gelooft In Mij knalt na de uitvaart van de zanger op 9 oktober 2004 binnen op 1) en de tsunami op tweede kerstdag 2004 in Azië (Artiesten Voor Azië was met Als Je Iets Kan Doen op 15 januari 2005 nieuw op 1). Je zou tot deze categorie ook Het Land Van… van Lange Frans en Baas B kunnen rekenen. Hun track kwam op 8 oktober 2005 op 1 binnen, bijna een jaar na de moord op Theo van Gogh. Al heeft deze hit daar niet direct een link mee.

Dreamer van Dinand Woesthoff (2004)

Als Je Iets Kan Doen van Artiesten voor Azië (2005)

Het Land Van van Lange Frans en Baas B (2005)

Marco Borsato heeft de meeste binnenkomsten op 1
Marco Borsato heeft in de Top 40 heel wat records op zijn naam staan en één daarvan lijkt hij nog wel een tijdje op zijn naam te hebben staan: die van act met de meeste binnenkomsten op de eerste plaats. Het lukte Marco vier keer. Dat begon met Wat Zou Je Doen – Live In De Kuip op 25 september 2004 en werd vervolgd op 11 februari 2006, via zijn duet met Andrea Bocelli, Because We Believe. Daarna kwamen ook nog Wit Licht op 3 mei 2008 en Stop De Tijd op 30 augustus 2008 op 1 binnen. Het hadden er nog meer kunnen zijn, als ook zijn nummer 1-hits Voorbij (2004, met Do), Rood (2006) en Everytime I Think Of You (2006, met Lucie Silvas) op 1 mochten starten. Die nummers startten door de manier van meten echter laag, respectievelijk op 35, 36 en 35. Ze leverden wel de drie grootste sprongen naar 1 ooit op in de Nederlandse Top 40.

Jan Smit staat als Nederlandse artiest achter Borsato. Na zijn nummer 1-binnenkomst in 1997 kreeg hij het in 2007 voor elkaar om met Dan Volg Je Haar Benen het Top 40-avontuur op de eerste plek te beginnen.

Talentenjachten zijn een goede basis voor een nieuwkomer op 1
Een echt recept voor een binnenkomst op 1 is er niet. Zoals we eerder schreven: nieuws dat veel impact heeft, kan een goede basis zijn. Maar je kunt natuurlijk ook deelnemen aan een populaire talentenjacht op tv. Vooral in de 00’s leverde dat bijna altijd succes op. Dat begon op 14 april 2001, toen Starmaker met Damn, I Think I Love direct op de eerste plek mocht starten en It Wasn’t Me van Shaggy en RikRok naar de vierde plek verwees. De kandidaten, die in het Big Brother-huis in Almere werden klaargestoomd voor een loopbaan in de muziek, waren in de weken daarvoor uitgegroeid tot idolen. Starmaker was dan ook een mix tussen een talentenjacht en een reallifesoap. Je leerde de mensen voor de camera ook echt kennen.

Succesvol of niet, het satirische programma Kopspijkers dacht daar anders over en kwam met een karrenvracht aan cabaretiers én George Baker met One Day Fly. Hun hit I Wanna Be A One Day Fly kwam op 19 mei 2001 binnen op 1 en – extra pijnlijk – stootte Damn, I Think I Love You naar nummer 13.

In 2003 is het hek echt van de dam, want dan zorgt de Idols-hype ervoor dat de finalisten Jim en Jamai op 1 binnen vliegen. Step Right Up van winnaar Jamai wordt de best verkochte single van dat jaar en ook Tell Her van Jim kan buigen op (iets minder, maar toch) indrukwekkende verkopen. Idols is goed voor nog meer binnenkomsten. Op 22 mei 2004 is de winnaar van de tweede reeks, Boris ‘keep the soul alive’ Titulaer nieuw op 1 met When You Think Of Me en op 25 maart 2006 schudde Raffaëla de boel flink op door Because We Believe van Andrea Bocelli en Marco Borsato naar 2 te verwijzen. Nikki was op 15 maart 2008 de laatste winnares van Idols, die debuteerde op de top van de Top 40. Hello World gaf een dubbele rechtse aan Bleeding Love van Leona Lewis.

Step Right Up van Jamai (2003)

When You Think Of Me van Boris (2004)

Right Here Right Now van Raffaëla (2006)

Naast het geweld van Idols had RTL 4 nog meer ijzers in het vuur: X Factor zorgde voor nummer 1-binnenkomsten van Heartbreak Away van Sharon Kips (op 10 maart 2007) en Hallelujah van Lisa (op 23 mei 2009). Lisa ging Joost als laatste voor als Nederlandse act die op nummer 1 binnenkwam. Boyband Men2B kwam tijdens Kerst 2004 op nummer 1 binnen. De groep moest in Popstars: The Rivals met Bigger Than That Plaything van girlband Raffish voor blijven. Dat lukte dus, maar in de eerste week van januari namen de dames brutaal de leiding over.

Bigger Than That van Men2B (2004)

Hallelujah van Lisa (2009)

Nieuw op 1 is tegenwoordig weer een zeldzaamheid
Vanaf 2010 is binnenkomen op 1 weer echt uniek. Vanaf toen lukte het, met Europapa van Joost erbij opgeteld, zes keer. Europapa is pas de tweede hit van een Nederlandse act die dat de afgelopen 11 jaar is gelukt. Het nummer volgt Julia van Nick & Simon op, dat op 23 maart 2013 binnen denderde op de ‘top spot’. De Songfestivalinzending van 2024 is ook nog eens de twaalfde (deels) Nederlandstalige hit die meteen op nummer 1 weet te komen. De laatste jaren leek het door Hello van Adele (31 oktober 2015), Drivers License van Olivia Rodrigo (23 januari 2021) en Easy On Me van Adele (23 oktober 2021) vooral buitenlandse acts te lukken. Daarbij lijkt buzz op social media, waaronder TikTok, in combinatie met explosieve streamingcijfers en airplay de laatste jaren de voedingsbodem voor een nummer 1-binnenkomst. Één ding is zeker: hoewel de samenstelling van de Nederlandse Top 40 met zijn tijd is meegegaan, blijft een binnenkomst op 1 altijd een bijzonder moment.

Ook deze hits kwamen nieuw binnen op nummer 1
Enkele hits hebben we in dit artikel niet genoemd, maar ze kwamen wel degelijk op nummer 1 binnen in de Nederlandse Top 40.

1967 - A WHITER SHADE OF PALE - Procol Harum
1999 - CHANGES - 2Pac
1999 - I WANT IT THAT WAY - Backstreet Boys